Over de libris liteRatuur prijs

Over de libris literatuur prijs

De Libris Literatuur Prijs werd oorspronkelijk, met enige aanpassingen, gemodelleerd naar de roemruchte Booker Prize, die inmiddels al meer dan 40 jaar wordt toegekend aan een schrijver uit het Britse Gemenebest of de Ierse Republiek. Er is een nominatiesysteem. De bekroonde titel wordt gekozen uit een shortlist van zes genomineerde boeken.

Naar analogie van de Booker Prize werd aanvankelijk een grens gesteld aan het aantal boeken dat een uitgever mocht insturen. Dat aantal was ten hoogste zes. Daarnaast stond het een uitgever vrij om een lijst met nog eens vier titels voor te leggen waaruit de jury, indien zij dit wenste, een nadere keuze kon maken. Vanwege het verzet van de uitgevers tegen de laatste bepaling werd deze tijdens de eerste jaargang al geschrapt.

In de loop der jaren werd besloten ook een zogenoemde longlist openbaar te maken, die reglementair 18 titels moet bevatten. In 2010 werd besloten alleen nieuw verschenen oorspronkelijk Nederlandstalige literaire romans voor volwassenen in aanmerking te laten komen voor de prijs.

De boeken die beoordeeld worden zijn steevast de boeken die in het jaar ervoor verschenen zijn, dus van 1 januari t/m 31 december. De jury wordt in het voorjaar geïnstalleerd en heeft dan een jaar de tijd om de boeken te lezen en tot een eindoordeel te komen. De jury komt tien keer bij elkaar. Van de ca. 200 inzendingen worden 18 romans voor de longlist gekozen die eind januari of begin februari gepubliceerd wordt. In maart worden de zes beste romans genomineerd en in mei maakt de juryvoorzitter de winnaar bekend. In de tussentijd is dan alweer een nieuwe jury aan het werk voor de prijs van het jaar daarop. De coördinatie berust bij de secretaris van de Stichting Literatuur PrijsDe jury is volstrekt onafhankelijk en wordt via een zorgvuldige procedure door het bestuur van de onafhankelijke Stichting Literatuur Prijs samengesteld. De leden dienen literair auteur, criticus of literatuurwetenschapper te zijn. De voorzitter is een bekende figuur uit de politiek, het bedrijfsleven of de cultuur. Inmiddels is ook bepaald dat er altijd een Vlaming in de jury zit.

Tot de juryvoorzitters behoorden o.a. Hans van Mierlo, Erik Jurgens, Arie van der Zwan, Jan Terlouw, Henk van Os, Saskia Stuiveling, Winnie Sorgdrager, Ruud Lubbers, Frits Bolkestein, Wim Duisenberg, Wim Dik, Martijn Sanders, Jeltje van Nieuwenhoven, Herman Tjeenk Willink, Alexander Rinnooy Kan, Ronald Plasterk, Guusje ter Horst, Cox Habbema, Tom de Swaan, Ivo Opstelten, Hans Wijers, Philip Freriks, Robbert Dijkgraaf, Clairy Polak, Paul Witteman, Wim Pijbes, Dick Benschop, Janine van den Ende, Abdelkader Benali, Jet Bussemaker, Ionica Smeets, Lilianne Ploumen, Ahmed Aboutaleb. en Beatrice de Graaf.  De voorzitter van de nieuwe jury is Kim Putters, die op maandag 13 mei 2024 de winnaar van de Libris Literatuur Prijs 2024 bekend zal maken.

De sponsor Libris en het bestuur, op de secretaris na, houden zich het gehele jaar geheel afzijdig van de jury en horen de namen van de genomineerden eveneens pas op het moment dat dit officieel naar buiten wordt gebracht. De uitreiking vond en vindt nog steeds plaats tijdens een feestelijk en exclusief diner waarvoor een honderdtal gasten worden uitgenodigd, te weten de zes genomineerden en hun uitgevers, voormalige juryvoorzitters, voormalige winnaars en vertegenwoordigers uit het boekenbedrijf, literaire instellingen en de pers.

Aan een nominatie is een bedrag van 2500 euro verbonden, dat na afloop van de nominatiebekendmaking aan elk van de zes auteurs wordt uitgereikt. De bekroonde laureaat ontvangt op de avond van de prijsuitreiking nog eens 50.000 euro. Het totale prijzengeld van de Libris Literatuur Prijs bedraagt daarmee 65.000 euro. De winnaar ontvangt sinds 2016 bovendien een bronzen legpenning, ontworpen door Irma Boom.

Uit ca. 200 titels kiest de jury zes boeken die zij nomineert voor de shortlist van de Libris Literatuur Prijs. De shortlist wordt bekend gemaakt op maandag 11 maart in Nieuwsuur die een reportage maakt met de genomineerde auteurs (NPO2).

Op maandag 13 mei  2024 maakt de juryvoorzitter de winnaar bekend tijdens een feestelijk diner in Felix Meritis,  waar de zes genomineerde auteurs en vele genodigden aanwezig zullen. De bekendmaking van de winnaar wordt live uitgezonden in Nieuwsuur op NPO2.

Deze prijs wordt ieder jaar toegekend aan de auteur van de beste oorspronkelijk Nederlandstalige roman van het afgelopen jaar, die 50.000 euro en een bronzen legpenning ontvangt. De zes genomineerde auteurs ontvangen elk 2.500 euro.

Winnaar 2024

Shortlist 2024

Longlist 2024

archief